Onderhoud & techniek
Terwijl het weer buiten koud en nat is, er op de wegen weer ruim voldoende pekel ligt om mijn kostbare tweewielers binnen no time te laten wegroesten, zit ik te mijmeren over wat ik allemaal nog kan doen om mijn 3cil uit 1981 in een zo goed mogelijke staat het nieuwe seizoen in te laten gaan. Reden om deze revisie-aktiviteiten op papier te zetten is het verzoek van onze voorzitter om copy aan te leveren voor ons clubblad.
Welnu, misschien krijgt hij er nog spijt van... Het begon allemaal tijdens de afgelopen zomer tijdens het rijden van verschillende toertochtjes. Keer op keer merkte ik tijdens het rijden dat het remvermogen minder werd naarmate de rit vorderde en tevens wat sponzig begon aan te voelen. De remhendel kon op enig moment bijna tot aan het stuur worden ingeknepen. Enfin dacht ik toen, een leuk klusje voor de koude wintermaanden. Na de het normale onderhoud zijn deze winter de remmen van de motor dan ook aan een grondige inspectie onderworpen. Gaandeweg ontstond er een lijstje met aandachtspunten waarop je zoal moet letten bij een inspectie. En omdat goede remmen bijdragen aan de veiligheid tijdens het rijden, wilde ik je dit lijstje niet onthouden.

Vloeistof
Waar moet je zoal op letten bij een algemene inspectie van de remmen:
Check de stand van de remvloeistof in de voorraadreservoir(s). Is de vloeistof donker/amberkleurig dan moet deze worden vervangen. Remolie veroudert snel, is hygroscopisch en trekt dus water aan. (ook het vocht uit de lucht!) Het vocht verlaagt het kookpunt van de remvloeistof. Hetgeen in de praktijk betekent dat bij veel remmen de remvloeistof kan gaan koken en er stoombelletjes -lees lucht- in de leiding ontstaan. Daarmee kan de remwerking drastisch verminderen. Nieuwe remvloeistof is kleurloos, net zoals water en dient minimaal om de twee jaar te worden vervangen (dit geldt natuurlijk ook voor hydraulische koppelingen). Let op dat tijdens het bijvullen van remvloeistof het membraam onder het reservoirdeksel de lucht op de vloeistof verdringt zodat er geen bellen achterblijven. Ontlucht de leidingen en laat daarna de motor een nachtje staan met de remhendel onder spanning. Dit kan met bijvoorbeeld een tie-wrap. De rem zet zich dan en wordt harder.

Remleidingen
Controleer of de remslangen niet worden afgekneld bij het sturen of inveren van de voorvork. Remleidingen controleren op roest, scheuren of schuurplaatsen.
Deze kun je alleen maar controleren op hun uiterlijk. Houdt er rekening mee
dat de originele rubberleidingen op termijn “versterven”. De leidingen
verliezen hun stevigheid en bij het remmen worden ze wat opengetrokken. Dit
zorgt voor een vermindering van de remkracht. De enige oplossing is andere
remleidingen monteren. Een onderhoudsinterval m.b.t. vervanging hiervoor is
moeilijk te geven. Ik heb wel eens gehoord dat het rubber deel van de
leidingen elke 4 jaar vervangen moeten worden maar dit lijkt me wel erg
frequent (en duur!).

Rempomp
Kan het remhendel diep (bijna tot tegen het stuur) ingetrokken worden? Dit kan wijzen op lucht in de remleidingen, een versleten rempomp, versleten rubberen remleidingen die uitrekken.

Remklauwen
Zijn moeilijk te controleren zonder demontage. Belangrijk is dat de remzuigers heel erg vlot kunnen in- en uitschuiven. Is dit niet het geval, dan bestaat de kans dat de remblokken tegen de schijf blijven kleven en oververhit raken. Lekkage van remvloeistof mag hier absoluut niet voorkomen.

Remschijven
Conserveermiddelen en eventueel vet- en oliesporen volledig van de remmen
verwijderen (met remmenreiniger). Neem de remschijven tussen duim- en wijsvinger en laat je vingers van binnen naar buiten glijden. Evt langsgroeven of ribbels dienen minimaal te zijn. Zijn er duidelijk voelbare groeven aanwezig dan wijst dat op
onregelmatige slijtage en dat is funest voor de levensduur van de remblokken. De remschijven zelf mogen ook niet krom zijn. Om dit te controleren kun je
het best een stukje rechte en droge weg opzoeken en enkele malen zo hard
mogelijk remmen. Als je stuur bij het remmen begint te trillen zal het zeker de moeite lonen om de schijven grondig te controleren. De kans is dan groot dat er een slinger in de remschijf zit. Goede controle kan haast alleen na demontage van de schijven. Contoleer de dikte van de schijven. Als de schijf aan de buitenste 2 Ã 3 millimeter, waar de blokken niet op ingrijpen, veel dikker is dan op het remoppervlak, dan mag je aannemen dat de schijven versleten zijn, dan wel binnenkort aan vervanging toe zijn. Dit is een kostbare operatie die je zeker in de knip zult voelen. Wil je zeker weten of vervanging noodzakelijk is dan dien je met een micrometer de dikte van de schijf te bepalen. De afkeurmaten vindt je terug in de handleiding van je motor.

Remblokken
Ze moeten nog voldoende dik zijn, anders moet je ze meteen vervangen. Wees hiermee niet te zuinig want metaal op metaal remt matig en in het ergste geval kost het je een of meer nieuwe remschijven. Ze mogen ook niet verglaasd zijn, want dan verliezen ze hun remmende werking. Dit laatste kan alleen gecontroleerd worden na demontage.

Tijdens het afwerken van bovenstaand lijstje kwamen bij mijn motor toch een aantal zorgelijke punten boven water. Om de leidingen zitten gele labels waarop de produktiedatum van de remleidingen staat. In dit geval was het 1978/1979 (oeps). Die 4 jaar was een erg korte standtijd voor de leidingen, maar na ruim 20 jaar moesten deze antieke beestjes er toch maar snel af! Een heel nuttige investering bij wat oudere motorfietsen is dan de aanschaf van teflon/stalen remleidingen. Ter vergelijking: de originele rubberleidingen barsten bij zo’n 400-500 bar. Staalomvlochten of kevlar leidingen zijn vaak bedrijfszeker tot waarden rond de 1000 bar!!! De remleidingen die ik heb gebruikt zijn de teflon remleidingen met RVS omvlochten mantel van het merk Goodridge. In de volksmond wordt deze remleiding ook wel stalen remleiding genoemd. De teflon remleiding bestaat in principe uit een teflon slang met aan weerskanten een bevestigingsnippel. Bij het verdeelstuk onder de koplamp zitten z.g. banjo-ringen. Reken voor dit type slang op ongeveer 90 Euro voor de voorrem. Een complete set (voor en achter) mag niet veel meer dan zo’n 125 Euro kosten. De slang is in verschillende kleuren te koop. Als voordeel heeft de teflon remleiding t.o.v. de conventionele rubber remleiding dat zij veel minder uitzet tijdens het gebruik van de rem en minder snel verouderd en daardoor zijn stijfheid behoudt. De druk die je in de hoofdremcilinder opbouwt om te remmen wordt veel direkter en secuurder overgebracht naar de remklauw en de remblokken. Je hebt dus een veel beter gevoel in de rem en
kunt beter en nauwkeuriger doseren. In de handel zijn er ook zelfbouw-remleidingen te verkrijgen. Middels snelkoppelingen kun je dan zelf de slangen op de juiste lengte monteren. Ikzelf ben daar absoluut geen voorstander van. Buiten het feit dat de geperste remleidingen gewoonweg mooier en ranker zijn vind ik de remleiding
een dusdanig essentieel onderdeel dat ik dat door de specialist laat maken. Na montage natuurlijk snel een proefritje gemaakt en jawel hoor, alles klopt wat over dit type remleiding wordt beweerd. Het is een absolute aanrader voor elke Laverdist die
z’n trouwe ros in goede conditie wil houden.

Overigens zijn de trommelremmen niet overgeslagen maar vanwege tijdsdruk bewust achterwege gelaten. Misschien iets voor een volgens stukje?

Je kunt me altijd mailen als je over onvoldoende informatie beschikt die nodig is voor onderhoud. Bijgaande link geeft ook de nodige informatie m.b.t. techniek.

Ciao,

Theo Jongerling
E-Mail: theo.jongerling@macrorom.nl
Techinfo: http://www.laverda.macrorom.nl